Niên vụ cà phê mới 2019-2020 đã gần qua một tháng đầu nhưng thị trường cà phê trong nước yên ắng lạ thường. Giá cà phê tiếp tục xuống đang làm nhà vườn “chới với” về tương lai.
Giá cà phê đang thấp nhât trong 11 năm qua. Ảnh: VOH
Vụ mới đang còn nằm trên cây
Tính đến thời điểm này, năm kinh doanh cà phê 2019-2020 đã qua gần một tháng. Nhiều nhà vườn vẫn chưa thu hái vụ mới, dù một vài nơi đã bắt đầu chọn hái đợt chín bói. Rất nhiều khu vực trên Tây Nguyên, vùng cà phê trọng điểm của Việt Nam, trái cà phê trên vườn vẫn còn xanh. Ước chỉ chừng từ 30-40% trái chín đỏ nhưng rất rải rác.
Chị Lộc, một doanh nghiệp cung ứng vừa có vườn chừng 1 héc-ta tại huyện Ea H’Leo, tỉnh Đăk Lăk báo rằng nhà chị chưa muốn hái, “để đợi chín hung mới hái, giá thị trường kiểu này quá nản chưa muốn hái bán”.
Giá cà phê trong vùng chị ở hiện nay đang quanh mức 31 triệu đồng mỗi tấn. “Thị trường rất ít người mua dù giá cà phê ở đây đang về chạm giá thành sản xuất,” chị cho biết.
Trong khi đó, rất nhiều nhà xuất khẩu cho biết họ chưa ký được hợp đồng lớn. Thông thường thời điểm này các năm trước, hợp đồng xuất khẩu đã có thể ký bán trước đến 1/3 sản lượng. Rất có thể các nhà xuất khẩu ngại rủi ro vì một khi giá cà phê chạm giá thành, thường dễ giật lên bất ngờ. Nếu ký bán giá thấp, họ sẽ mua hàng không đủ và không kịp để thực hiện hợp đồng. Vả lại, vụ mùa đang còn nằm trên cây, chưa biết sản lượng sẽ như thế nào.
Rất nhiều doanh nghiệp nước ngoài đã dẫn từng đoàn lên Tây Nguyên khảo sát vụ mùa. Cái lo của họ không phải là sản lượng mà chính là giá thành sản xuất.
Nói về sản lượng, hiện nay nhiều người đánh giá vẫn bằng niên vụ cũ, chừng 1,7-1,8 triệu tấn. Tuy nhiên, qua ba bốn năm liền giá thấp, rất nhiều nhà vườn cà phê đã thu hẹp lại diện tích, sản xuất theo lối bền vững, hay chăm sóc cà phê chỉ đủ để cây cầm cự qua thời khó khăn.
Chỉ cần chuyển chế độ bón phân từ phân bón vô cơ (tổng hợp) sang hữu cơ, đã thấy cây cà phê mất đi chừng từ 10% đến 20% rồi, dù thời tiết có thuận lợi đến đâu, một nhà nông học cà phê nói vậy. Đó là chưa nói đến chuyện nhiều nhà vườn tìm cách giảm diện tích, trồng các loại cây ăn trái, rau củ khác để bảo đảm sinh kế gia đình.
Liệu giá cà phê kỳ hạn đi hướng nào?
Sau khi chạm đáy thấp nhất trong vòng 11 năm qua (1.181 đô la Mỹ/tấn), giá kỳ hạn robusta London đang phục hồi lại nhẹ. Phiên giao dịch 25-10-2019, sàn này đóng cửa tại mức 1.220 đô la/tấn.
Nếu như trước đây, một số hợp đồng xuất khẩu được bán với giá +180/+200 đô la/tấn FOB (giao lên tàu), thì nay xuống chỉ còn quanh mức +100/+120 Usd/tấn. Một số nhà xuất khẩu đang tính tới chuyện dù giá kỳ hạn tăng, giá cà phê nội địa chưa chắc đã lên theo do nhà nhập khẩu giảm giá mua vào.
Mặt khác, các quỹ đầu tư tài chính trên sàn kỳ hạn robusta London vẫn giữ lượng bán khống rất lớn. Tính đến ngày khóa sổ để báo cáo vào ngày 22-10-2019, họ vẫn còn “ôm” 57.341 hợp đồng dư bán, tức 573.410 tấn, chỉ thấp hơn với kỷ lục dư bán mới đây 39 hợp đồng.
Khi các quỹ đầu tư bán khống, đương nhiên giá trên sàn phải giảm. Tuy vậy, cần hiểu rằng “trong cái họa có cái may”. Lượng bán khống của họ càng lớn, lực mua lại của họ càng cao. Nhờ vậy mà giá có thể tăng một khi họ quyết định giảm lượng bán khống bằng cách mua bù.
Nhìn từ phía nhu cầu, rất nhiều hãng rang xay thế giới vẫn cần cà phê robusta Việt Nam. Nếu như thị trường chạm giá thành, đó chính là nguyên nhân giảm sản lượng hay giảm xuất khẩu. Tính theo cách ấy, giá kỳ hạn London vẫn còn nhiều cơ hội phục hồi.
Mặt khác, giới tài chính thế giới nay có tin Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) đang bơm tiền rất mạnh vào thị trường. Như ngày 24-10 vừa qua, Fed cho các ngân hàng đầu tư vay 120 tỉ đô la chỉ trong một đêm và còn thực hiện cho vay tiếp đến giữa tháng 11-2020 để giải quyết tình trạng khát vốn của nền kinh tế Mỹ hiện nay.
Giới tài chính đang kỳ vọng sẽ có một đợt hạ lãi suất cơ bản đồng đô la Mỹ trong đợt họp trong hai ngày 29 và 30-10-2019. Đây là tin tích cực cho giá các sàn hàng hóa, trong đó có cà phê. Lượng vốn dồi dào, hạ lãi suất đồng đô la giúp chi phí tài chính giảm. Đấy là cơ hội giúp giá cà phê kỳ hạn có điều kiện phục hồi.
Nhìn từ góc độ này, đám mây tiêu cực phủ trên thị trường cà phê hy vọng sẽ tan bớt.
Nguyễn Quang Bình (thesaigontimes)
Không có nhận xét nào: