Câu chuyện thịt gà Mỹ nhập khẩu giá “bèo”, bị cáo buộc là “bán phá giá”, cần được nhìn trong bối cảnh của nạn dịch cúm gà tại Mỹ mà theo báo chí thế giới và cả của Mỹ là nạn dịch tồi tệ nhất trong lịch sử nước Mỹ”(1).
Thông cáo đề ngày 4-8 của Cơ quan kiểm soát dịch tễ Mỹ (CDC) còn loan báo rằng cả Bộ Nông nghiệp Mỹ (USDA) và Bộ Nội vụ Mỹ (DOI) cảnh báo dịch cúm gia cầm H5 này đã bùng nổ từ tháng 12-2014 và còn tiếp tục vào giữa tháng 6-2015. CDC cảnh báo “dịch H5 có thể tái diễn trong mùa thu và mùa đông này”.
Tờ Politico nổi tiếng là nghiêm túc ở thủ đô Washington của Mỹ ngay từ ngày 7-1-2015 đã loan tin “Nỗi sợ cúm gia cầm khiến 30 quốc gia hạn chế thịt gà Mỹ”. Theo tờ báo rất chính trị như tên tờ báo, trong tuần lễ đó 22 nước đã gia nhập danh sách các nước cấm hoặc hạn chế nhập khẩu thịt gà từ khu vực Tây Bắc Thái Bình Dương của Mỹ, trong đó “cực đoan” nhất là Sri Lanka, Hàn Quốc và Thái Lan cấm tuyệt thịt gia cầm và sản phẩm gia cầm Mỹ!
Ở châu Á, các nước vẫn quen nhập thịt gà Mỹ như Singapore, Nhật... đã hạn chế nhập thịt gà Mỹ từ tháng 1. Đến ngày 25-6-2015, tờ báo tài chính Fortune vẫn còn chạy tít nêu câu hỏi: “Các ổ dịch cúm gia cầm tồi tệ nhất trong lịch sử Mỹ có nghĩa như thế nào đối với các trang trại?”.
Tất nhiên, các cơ quan chính phủ Mỹ liên quan đã không hề giấu giếm nạn dịch này, thậm chí trong một tờ rơi in bằng tiếng Việt dành cho người gốc Việt tại Mỹ, USDA đã trịnh trọng nhấn mạnh: “USDA cam kết đảm bảo tính trung thực. Chuyển tải thông tin trung thực và kịp thời là ưu tiên hàng đầu của USDA. Các kết quả kiểm tra sẽ được công bố kịp thời bất kể dòng cúm gia cầm đó là chủng nào”. Bộ Nông nghiệp Mỹ cũng cho biết: “USDA hiện đang hợp tác chặt chẽ với các tổ chức quốc tế như Tổ chức Sức khỏe Động vật Thế giới (OIE), Tổ chức Nông Lương thế giới (FAO), và Tổ chức Y tế Thế giới (WHO)...”.
Trong khi trên thế giới và tại Đông Nam Á đã hạn chế hoặc cấm nhập thịt gà từ đầu năm, thì tại Việt Nam đến đầu tháng 5 mới chính thức tạm dừng nhập khẩu. TBKTSG Online ngày 7-5-2015 loan tin “Do dịch cúm gia cầm bùng phát ở một số bang của Mỹ nên Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) đã có công văn tạm ngưng nhập khẩu thịt gà đông lạnh từ Mỹ. Các siêu thị thừa nhận lâu nay vẫn bán thịt gà của Mỹ và sẽ tìm nguồn thay thế từ trong nước”.
Nghĩa là đã có một khoảng thời gian chênh lệch đến bốn tháng giữa các biện pháp phòng chống ở các nước láng giềng và ở Việt Nam. Câu hỏi đặt ra: Không rõ vì lý do gì mà Singapore hay Thái Lan đã hạn chế nhập, thậm chí cấm tiệt trước Việt Nam những bốn tháng? Hay hỏi ngược lại là tại sao Việt Nam lại quyết định sau hai nước láng giềng này tới bốn tháng?
Cho dù vì lý do gì, thì cũng đã xảy ra một tình trạng mà VietNamNet ngày 7-8-2015 đã chạy tít: “Doanh nghiệp vẫn ùn ùn nhập thịt gà Mỹ”. Theo bài báo này, “Chiều 6-8, đại diện Tổng cục Hải quan cho biết, số liệu thống kê nửa đầu năm 2015 cho thấy, các doanh nghiệp tiếp tục nhập thịt gà với số lượng tăng đột biến. Cụ thể, các doanh nghiệp đã nhập gần 70.000 tấn thịt gà các loại (gà nguyên con, đùi gà, cánh gà, thịt gà khác) với trị giá 63,7 triệu đô la Mỹ. Đơn giá bình quân nhập khẩu trước thuế theo kê khai là 0,91 đô la Mỹ/ki lô gam (khoảng 19.600 đồng/ki lô gam)”. Nếu quả thật đã có những biện pháp hạn chế sớm sủa như các nước khác, tức ngay từ tháng 1, thì đã không diễn ra tình hình mà cũng theo bài báo này: “Số lượng doanh nghiệp tham gia nhập khẩu thịt gà cũng tăng thêm 2 đơn vị so với 80 doanh nghiệp trong cả năm 2014”.
Còn gì lạ lùng hơn nữa trong năm cúm gà “lịch sử” ở Mỹ, một chi tiết sau trong bài báo là câu trả lời: “Gà xuất xứ từ Mỹ chiếm tới hơn 60% tổng trị giá nhập khẩu mặt hàng này, tiếp đến là Brazil 16% và Hàn Quốc hơn 10%... Tính ra, gà nhập từ Mỹ tăng so với năm 2014 (chưa đến 58% tổng trị giá nhập khẩu), trong khi đó, thịt gà xuất xứ từ Brazil và Hàn Quốc so năm trước đều giảm nhẹ, lần lượt là 23% và 11%”.
Cáng trớ trêu hơn nữa là trong khi thịt gà từ vùng đang có dịch đã và được ào ạt nhập như thế, ít nhất là cho đến khi có lệnh hạn chế vào đầu tháng 5, thì con “gà ta” vẫn cứ phải qua 14 đợt đóng phí, tức kiểm soát!
(1)(fortune.com/2015/06/25/bird-flu-outbreak-farms/-; http://www.businessinsider.com/the-us-lost-48-million-chicken-and-turkeys-in-the-worst-ever-bird-flu-outbreak-now-egg-prices-are-climbing-even-higher-2015-8)
Liên Tử (thesaigontimes.vn)
Không có nhận xét nào: