Vụ việc Hiệp hội Chăn nuôi Đông Nam bộ vừa chính thức lên tiếng đòi kiện chống bán phá giá thịt gà Mỹ vào Việt Nam như giọt nước tràn ly khi lượng lớn thịt nhập khẩu đang tràn ngập thị trường hiện nay. Trong vài năm trở lại đây, Việt Nam đã trở thành điểm đến lý tưởng của các loại thịt gà, bò, heo ngoại nhập từ Trung Quốc cho đến Australia, Mỹ, Ấn Độ và EU.
Theo Cục Chăn nuôi (Bộ Nông nghiệp & Phát triển Nông thôn), năm 2015, thịt bò nhập khẩu sẽ đạt khoảng 300 triệu USD, tăng 50 triệu so với năm 2014 (250 triệu USD) với khối lượng nhập khoảng 39.000 tấn, tăng 20 - 25% so với cùng kỳ. Từ đầu năm 2015 đến nay, trung bình mỗi tháng Việt Nam nhập khẩu trên 30.000 con bò sống từ Australia về giết mổ, trở thành nước nhập khẩu bò sống lớn nhất từ nước này.
Thịt ngoại tăng mạnh
Việt Nam đang được nhiều nước như Canada, Ba Lan, Nhật Bản, Pháp nhắm đến cho thị trường thịt bò nhập khẩu khi thấy rõ tiềm năng tiêu thụ. Đáng chú ý, trong năm nay, Việt Nam sẽ ký 5-6 Hiệp định thương mại tự do nên nguồn thịt lớn từ Australia, Mỹ, Canada, Nhật, Pháp… sẽ ngày càng "tấn công" thị trường Việt Nam nhiều hơn.
Mới nhất, chiều ngày 28/7 tại Hà Nội, bà Martine Pinville, Quốc vụ khanh phụ trách Thương mại, nghề Thủ công và Kinh tế đoàn kết xã hội Pháp cho biết: "Việt Nam thông báo đã chính thức cho phép thịt bò Pháp được nhập khẩu vào Việt Nam từ tháng 5. Pháp đã chờ đợi quá lâu rồi. Điều không phù hợp với quan hệ song phương thì phải kết thúc", bà Pinvill nói.
Bà Pinvill cho biết, bà đã đưa 22 bộ hồ sơ từ các doanh nghiệp Pháp muốn xuất khẩu thịt bò Pháp cho Bộ trưởng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Cao Đức Phát. "Tôi hi vọng tháng 8 sẽ có kết quả, và các doanh nghiệp sẽ được xuất khẩu sang thị trường Việt Nam".
Không những thịt bò mà thịt gà và thịt heo ngoại nhập cũng tăng rất mạnh. Chỉ tính riêng trong 5 tháng đầu năm 2015, cả nước đã nhập khẩu 2.032 tấn thịt heo, kim ngạch đạt gần 4 triệu USD (tăng 46,6% về lượng và gần 60% về giá trị so với cùng kỳ năm 2014). Nhập khẩu thịt gà cũng tăng chóng mặt, với gần 57.000 tấn, giá trị đạt 52,7 triệu USD (tăng 54,5% về lượng và 31% về giá trị).
Có thể lý giải do nhu cầu tiêu dùng trong nước về các loại thịt heo, bò, gà ngày càng cao, cộng với mốt sính dùng hàng ngoại và giá cả cạnh tranh đang là lý do chính khiến số lượng thịt nhập khẩu về Việt Nam tăng mạnh như hiện nay.
Tp.HCM và Hà Nội được cho là hai thị trường tiêu thụ thịt ngoại nhập nhiều nhất. Hiện thịt bò Úc đã chiếm từ 70 - 80% thị phần tại thị trường Tp.HCM. Tại Tp. HCM, hệ thống các siêu thị như Metro, Big C, Lotte, Co.opmart, Metro… hay chợ đầu mối Bình Điền bày bán khá nhiều thịt ngoại. Đơn cử như thịt gà nhập, mỗi tuần có không dưới 1.800 tấn thịt gà đông lạnh nhập khẩu từ nước ngoài được cấp phép tiêu thụ tại thành phố, đáng kể là thịt gà đông lạnh nhập từ Mỹ.
Ở chợ đầu mối Bình Điền (huyện Bình Chánh, Tp.HCM) các mặt hàng gà đông lạnh nhập khẩu từ Mỹ bán chạy hơn thịt gà nội. Loại gà ngoại đông lạnh được chia thành nhiều loại như cánh, chân, cổ, đùi, thân, nội tạng… có giá khá rẻ với chỉ 20.000 - 25.000 đồng/kg đùi gà, 30.000 - 35.000 đồng/kg chân gà, cánh gà từ 50.000 - 60.000 đồng/kg. Trong khi đó, gà tươi công nghiệp được nuôi trong nước và bán nguyên con với giá khoảng 50.000 đồng/ kg. Các loại khác đều có giá cao hơn từ 30 - 50% so với gà nhập khẩu.
Thịt nội thua lỗ
Theo nhận định, nhiều doanh nghiệp chăn nuôi trong nước đã lâm vào cảnh thua lỗ, nợ nần chồng chất trước tình trạng tràn ngập thịt ngoại nhập khẩu giá rẻ như hiện nay. Đánh giá của Hiệp hội Chăn nuôi Việt Nam cho thấy, chỉ trong vòng 3 - 4 năm trở lại đây, ngành chăn nuôi bị thua lỗ hàng chục ngàn tỷ đồng mà một phần nguyên nhân cũng bởi sự lấn át của thịt ngoại.Ông Nguyễn Văn Ngọc, Phó Chủ tịch Hiệp hội Chăn nuôi Đông Nam bộ buồn bã cho biết: Trong 6 tháng đầu năm 2015, hơn 3.000 trang trại nuôi gà (đang nuôi 8 triệu con gà) ở khu vực Đông Nam bộ đã chịu lỗ gần 500 tỷ đồng do sản phẩm bán ra luôn ở dưới giá sản xuất khoảng 5.000 đồng/kg, tính ra mỗi con gà chịu lỗ 10.000 đồng. Mỗi tháng các trang trại lỗ ít nhất 80 - 90 tỷ đồng. Tính đến hết tháng 7/2015, ngành chăn nuôi gà công nghiệp Việt Nam đã có tổng cộng 11 tháng thua lỗ.
Trong một động thái được gọi là "phản công" thịt gà ngoại, ngày 28/7, Hiệp hội Chăn nuôi Đông Nam bộ ký vào bản kiến nghị gửi Thủ tướng Chính phủ, Bộ Công Thương, Bộ NN&PTNT… đề nghị điều tra chống bán phá giá trước tiên đối với mặt hàng đùi gà đông lạnh nhập khẩu từ Mỹ. Rõ ràng, đã lỗ hàng trăm tỷ trong suốt thời gian dài mà đến bây giờ hiệp hội này mới lên tiếng đòi khởi kiện thì liệu có muộn quá chăng?
Bất lợi lớn nhất cho ngành chăn nuôi hiện nay chính là giảm thuế nhập khẩu, giá thịt vào Việt Nam sẽ rẻ hơn so với sản xuất trong nước nhờ lợi thế sản xuất quy mô lớn.
Chủ tịch Hiệp hội Chăn nuôi Việt Nam, ông Nguyễn Đăng Vang, thừa nhận: Việt Nam đang vươn lên trở thành tâm điểm nhập khẩu thịt trong mắt các nhà xuất khẩu, phân phối thịt gia súc, gia cầm của thế giới. Từ nước có lợi thế về nông nghiệp, ngành chăn nuôi, nếu không cải thiện, Việt Nam sẽ gặp bất lợi lớn hơn nữa.
Các siêu thị trong nước đang bày bán khá nhiều thịt ngoại nhập với giá cạnh tranh
Ông Nguyễn Văn Trọng - Phó Cục trưởng Cục Chăn nuôi - Bộ Nông nghiệp & Phát triển Nông thôn - cũng cảnh báo: "Việc các loại thịt ngoại nhập khẩu ngày càng nhiều vào nước ta chắc chắn sẽ ảnh hưởng đến chăn nuôi nông hộ, do chất lượng thịt ngoại rất cạnh tranh, được nhiều người tiêu dùng thích".
Có lẽ đã đến lúc Bộ Công Thương cần nhìn nhận lại chính sách nhập khẩu thịt ngoại trong thời gian qua, liệu đã phù hợp hay chưa khi để doanh nghiệp nội mỗi ngày mỗi đánh mất thị phần? Để cứu ngành chăn nuôi, tại sao các cơ quan chức năng không thể hạn chế nhập phụ phẩm như chân, cánh gà, móng heo…?
Chất lượng và độ an toàn của thịt ngoại nhập hiện cũng là điều đáng bàn. Liệu Bộ Công Thương và Bộ Nông nghiệp & Phát triển Nông thôn đã xem xét lại các tiêu chuẩn, chất lượng, lưu ý vệ sinh an toàn thực phẩm khi cho nhập thịt ngoại và đã có giải pháp nào nhằm ra rào cản để thực phẩm kém chất lượng không vào Việt Nam.
Trước tình cảnh hiện nay, có thể thấy các doanh nghiệp chăn nuôi trong nước đã lập lại điệp khúc của các doanh nghiệp nội là "mất bò mới lo làm chuồng".
Ông Nguyễn Mạnh Hùng, Chủ tịch Hiệp hội chăn nuôi Bình Phước
Hiệp hội Chăn nuôi Bình Phước đề nghị Chính phủ, Bộ Công Thương, Bộ NNPTNT cùng các cơ quan liên quan tiến hành điều tra chống bán phá giá với mặt hàng đùi gà đông lạnh nhập khẩu từ Mỹ để có những biện pháp đối phó phù hợp cũng như hỗ trợ để đem lại sự công bằng cho người chăn nuôi gà trong nước.
Thế Vinh (Thời báo kinh doanh)
Không có nhận xét nào: