Năm 2014, Việt Nam XK trên 1,6 triệu tấn cà phê, đạt kim ngạch 3,6 tỷ USD. Tuy nhiên, theo ông Lương Văn Tự - Chủ tịch Hiệp hội Cà phê ca cao Việt Nam (VICOFA), ngành cà phê vẫn đang đứng trước các thách thức lớn trong mùa vụ 2015.
Thu hoạch cà phê ở Tây Nguyên (Ảnh Internet)
Hiện nay, cà phê có vai trò quan trọng với nền kinh tế và đời sống đồng bào các dân tộc miền núi, được trồng tập trung ở Tây Nguyên (Đắk Lắk, Đắk Nông, Lâm Đồng, Gia Lai, Kon Tum) chiếm trên 90% diện tích cà phê cả nước. Ở phía Bắc, cà phê được trồng nhiều ở Sơn La, Điện Biên, Quảng Trị và Nghệ An…
Thách thức đối với vụ mùa cà phê 2015 là thời tiết biến đổi đe dọa mùa màng như sương muối ở Sơn La, khô cạn và mưa sớm ở Đắk Lăk, mưa bão tại Quảng Trị, Gia Lai, Kon Tum…; tỷ lệ cây cà phê già tăng, năng suất thấp, vốn cần cho tái canh lớn.
Bên cạnh đó, giá cả thị trường biến động liên tục ảnh hưởng tới thu nhập của người nông dân; lỗi của công tác quản lý phân bón và thuốc trừ sâu không đạt yêu cầu gây thiệt hại cho người trồng cà phê khi mua phải sản phẩm không đúng chất lượng.
Ông Lương Văn Tự cho rằng, trong năm 2015 ngành cà phê cần thực hiện 5 giải pháp để nâng cao hiệu quả canh tác và giá trị của hạt cà phê.
Thứ nhất, người nông dân nên trồng và chăm bón cây cà phê theo quy trình VietGAP mà các Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cũng như cơ quan khuyến nông hướng dẫn; tham gia các chương trình chứng chỉ phát triển bền vững như 4C, chứng chỉ Utz, Rainforest Alliance, Fairtrade… Trồng cà phê theo các chương trình này vừa tiết kiệm phân bón, nước tưới, vừa đảm bảo môi trường và giá bán cao hơn.
Thứ hai, đến mùa thu hoạch nên hái nhiều lần đảm bảo hái quả chín đạt trên 90% thì chất lượng và hương thơm cà phê tốt. Về lâu dài sẽ được khách hàng ưa chuộng, bán được giá cao hơn. Ở châu Phi có quốc gia còn lạc hậu hơn Việt Nam, nhưng người trồng cà phê biết bảo nhau phải hái 100% cà phê chín nên giá cà phê nhân của họ cao hơn cà phê cùng loại Arabica của Việt Nam.
Thứ ba, đầu tư vào sân phơi, thiết bị máy móc chế biến ướt và các lưới nylon thay sân phơi. Đặc biệt phải giữ an toàn cho hạt cà phê khô cho đến khi bán.
Thứ tư, sản xuất cà phê thu hoạch một vụ bán quanh năm. Hiện Chính phủ đã có chính sách cho vay tín chấp nên sau khi thu hoạch không nên bán ồ ạt khiến giá giảm, ảnh hưởng đến thu nhập của mình mà căn cứ vào nhu cầu tiêu dùng bán từ từ. Ba năm nay bà con trồng cà phê đã làm tốt việc này nên thị trường trong nước khá ổn định. Các năm tiếp theo cần phát huy và phối hợp với nhau để bán hàng đúng lúc với giá có lợi cho cả ngành, cả vùng của mình.
Cuối cùng là hiện nay chúng ta có trên 600.000 hộ nông dân trồng cà phê, XK cà phê bán cho trên 20 công ty nước ngoài có trụ sở ở Việt Nam. Các công ty này lại bán cho 8 nhà rang xay của thế giới, tiêu thụ khoảng 80% lượng cà phê toàn cầu. Như vậy nhiều người bán mà có ít người mua.
Nếu bà con nông dân các vùng không liên kết được với nhau thì không đưa công nghệ canh tác chế biến vào được, không thay đổi cách canh tác trồng cây che bóng thì vườn sẽ bị cạn kiệt, năng suất thấp, không tạo sức mạnh cộng đồng bảo vệ quyền lợi của mình tạo thế để mặc cả với người mua.
Duy Quang/ Báo Hải Quan
Không có nhận xét nào: