Tái canh cây cà phê

Một trong những nhiệm vụ quan trọng của Hiệp hội Cà phê - Ca cao Việt Nam (Vicofa) giai đoạn 2014-2017 là tập trung tái canh cây cà phê. Vicofa xem đây là vấn đề sống còn nếu muốn duy trì ổn định lượng cà phê thu hoạch hàng năm, bởi cà phê Robusta Việt Nam chiếm 61% sản lượng toàn cầu và chiếm khoảng 17% thị phần trên sàn giao dịch cà phê thế giới. 

Ảnh minh họa

Theo Vicofa, trong số 622.000ha cà phê hiện nay có 570.000ha đang khai thác, trong số này có 140.000 - 160.000ha cà phê già cỗi cần được trồng thay thế trong 5 - 10 năm tới, chiếm trên 20% diện tích cà phê. Nếu không kịp thời tái canh thì thời gian không xa sẽ ảnh hưởng trực tiếp tới năng suất và chất lượng cà phê Việt Nam. Vấn đề tái canh đã được các nhà khoa học cảnh báo và đặt ra khá lâu, nhưng tốc độ rất chậm và tỷ lệ thành công khá thấp.

Theo lãnh đạo Sở NN-PTNT Đắk Lắk, bị tác động bởi bệnh tuyến trùng, nấm, nguyên tố vi lượng, làm việc tái canh không thành công. Cần xác định rõ nguyên nhân để có biện pháp phù hợp. Ngoài ra, giá cà phê đứng ở mức khá cao làm người trồng cà phê chần chừ. Trước khi tái canh phải chuyển qua trồng cây ngắn ngày nên từ khi trồng lại cho đến khi thu hoạch cà phê mất thêm khoảng 2-3 năm nữa. Thời gian đó chỉ có đầu tư cơ bản cho cây cà phê, lên đến cả trăm triệu đồng/ha mà chưa có thu nhập nên rất khó cho những hộ nhỏ lẻ. 

Tuy nhiên, theo Vicofa, nguyên nhân quan trọng hơn là dù nhà nước có gói tín dụng 12.000 tỷ đồng để tái canh nhưng chưa thể triển khai do lãi suất quá cao, lên đến 10,5%/năm và thời gian cho vay ngắn hơn chu kỳ cây trồng nên không ai dám vay. Trong khi cái lợi của việc tái canh là giúp giải quyết vườn cây già cỗi và là điều kiện đưa giống tốt, cũng như áp dụng khoa học công nghệ mới vào việc trồng và chăm sóc cà phê. Thực tế cho thấy, ở những công ty nhà nước hay hộ dân có khả năng tài chính, nếu dùng giống mới và tưới theo công nghệ Israel năng suất thu hoạch năm thứ 2 đạt từ 5 tấn/ha trở lên. Nếu là nhà vườn của dân đầu tư và chăm sóc, lên đến 7 tấn/ha (trong khi năng suất vườn cà phê Robusta giống cũ chỉ 2,3-2,4 tấn/ha), tỷ lệ hạt tốt đạt trên 70%. Như vậy, nếu việc tái canh bài bản, làm đúng kỹ thuật, diện tích không cần nhiều như hiện nay, nhưng sản lượng sẽ tăng mạnh nhờ năng suất cao và chất lượng hạt cũng được nâng lên.

Đăng Lãm/ Báo SGGP