Vấn đề chuyển đổi cơ cấu cây trồng, giảm dần diện tích lúa vụ hè thu đã được tỉnh quan tâm từ lâu. Tuy nhiên, việc quy hoạch trồng cây gì, nuôi con gì, thực hiện ở đâu, diện tích cụ thể bao nhiêu… là câu chuyện không dễ bởi phải đặt trên bình diện chung của cả nước. Do vậy, vấn đề quy hoạch sản xuất, chuyển đổi cơ cấu phải thực hiện tổng thể theo vùng, đòi hỏi sự vào cuộc quyết liệt của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN-PTNT) cùng các bộ, ngành Trung ương.
Liên kết trong sản xuất lúa
Theo Phó Chủ tịch UBND tỉnh Lê Văn Nưng, những năm qua, An Giang luôn chú trọng xây dựng và hình thành nhiều mô hình liên kết sản xuất theo chuỗi giá trị lúa – gạo. Với mô hình “Cánh đồng lớn”, từ diện tích 6.650 héc-ta (năm 2011) tăng lên 35.320 héc-ta (năm 2013), dự kiến năm 2014 sẽ đạt khoảng 45.000 héc-ta. Thực tế 3 năm qua cho thấy, giá thành sản xuất trong “Cánh đồng lớn” giảm từ 10% – 20%, tiết kiệm cho nông dân khoảng 170 tỷ đồng. Đồng thời, giúp doanh nghiệp kiểm soát được chất lượng lúa, nâng cao giá trị hạt gạo xuất khẩu.
Vùng trồng đậu bắp Nhật theo hướng liên kết ở xã Bình Thủy (Châu Phú).
Trong các mô hình hợp tác nông nghiệp ở An Giang, mô hình liên kết sản xuất lúa Nhật được xem là hoàn thiện từ khâu cung ứng giống, kỹ thuật chăm sóc đến tiêu thụ sản phẩm. Đến nay, có hơn 4.000 nông dân ở các huyện Châu Thành, Châu Phú, Tri Tôn, Thoại Sơn và TP. Long Xuyên đã tham gia sản xuất trên 30.000 tấn lúa hàng hóa và 2.000 tấn lúa giống. Năm 2014, Công ty TNHH Angimex – Kitoku phát triển vùng nguyên liệu lúa Nhật khoảng 3.000 héc-ta/3 vụ. Phó Chủ tịch Hội Nông dân tỉnh Châu Văn Ly, cho biết, riêng vụ đông xuân này, các cấp hội đã tham gia vận động sản xuất được 1.268 héc-ta lúa hàng hóa và 100 héc-ta lúa giống. Công ty ký hợp đồng ngay từ đầu vụ với giá 6.300 đồng/kg (lúa tươi) và 8.400đồng/kg (lúa khô), mang lại lợi nhuận ổn định cho nông dân. Dự kiến vụ hè thu này, nông dân tiếp tục ký hợp đồng sản xuất 800 héc-ta lúa Nhật. Phó Chủ tịch Hội Nông dân TP. Long Xuyên Võ Văn Nghĩa cho rằng, đây là giải pháp giúp nông dân tiếp cận và ứng dụng công nghệ cao, tổ chức lại sản xuất và phát huy vai trò Tổ hợp tác, chủ động sản xuất và đáp ứng sản phẩm theo nhu cầu của doanh nghiệp.
Cần giải pháp tổng thể
Cuối năm 2013, khi triển khai chính sách liên kết sản xuất và tiêu thụ lúa gạo ở ĐBSCL, Thứ trưởng Bộ NN-PTNT Trần Thanh Nam công bố chọn xã Tân Lập (Tịnh Biên) xây dựng mô hình điểm của bộ để thực hiện Quyết định 62/20013/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về “chính sách khuyến khích phát triển hợp tác, liên kết sản xuất gắn với tiêu thụ nông sản, xây dựng cánh đồng lớn”. Theo đó, Bộ NN-PTNT yêu cầu các tỉnh, thành phố trong khu vực cần tham khảo xây dựng “Cánh đồng lớn” tương tự. Về chủ trương chuyển đổi hơn 100.000 héc-ta đất lúa vùng ĐBSCL sang các loại cây trồng khác, Phó Cục trưởng Cục Trồng trọt Phạm Văn Dư, cho biết, hướng chuyển đổi của Bộ NN-PTNT là ổn định diện tích đất trồng lúa 2 vụ, hình thành vùng sản xuất hàng hóa bắp và đậu nành. Trong đó, vùng chuyên canh bắp khoảng 100.000 - 150.000 héc-ta. “Với năng suất bắp lai ở ĐBSCL khoảng 6 - 7 tấn/héc-ta/vụ, nếu chuyển đổi 100.000 héc-ta có thể tạo ra 600.000 - 700.000 tấn bắp, giảm đáng kể lượng bắp nhập khẩu để làm thức ăn chăn nuôi” – ông Dư đánh giá.
Theo GS.TS Võ Tòng Xuân, để sản xuất nông nghiệp mang tính bền vững, Nhà nước nên tổ chức sản xuất mỗi ngành hàng theo chuỗi giá trị. Bộ NN-PTNT và Bộ Công thương nên cơ cấu Tổng Công ty Lương thực miền Bắc và miền Nam thành đơn vị có đội ngũ chuyên viên thông thạo ngoại ngữ, sành sỏi thị trường quốc tế, đi tiên phong trong việc tìm kiếm đơn hàng, phân bổ cho các doanh nghiệp ký hợp đồng sản xuất với nông dân. Bản thân nông dân cũng không làm ăn riêng lẻ, mà kết hợp với nhau sản xuất theo cùng tiêu chuẩn quốc tế, xây dựng thương hiệu cho nông sản Việt Nam. Nhà nước cần có chính sách khuyến khích và nâng đỡ cho từng công đoạn của cả chuỗi giá trị đó. “Ngoài ra, phải gắn hợp tác xã của nông dân với nhà máy chế biến của doanh nghiệp, có lời chia lời, có lỗ cùng chịu lỗ” – GS.TS Võ Tòng Xuân đề nghị.
Năm 2014, An Giang quyết tâm: “Tiếp tục đẩy mạnh phát triển sản xuất nông nghiệp theo hướng bền vững, nhân rộng các mô hình phục vụ chuyển dịch cơ cấu kinh tế có hiệu quả…”. Nhờ được Chính phủ hỗ trợ 2 triệu đồng/héc-ta đất chuyển đổi từ lúa sang các loại cây trồng khác hiệu quả hơn, nông dân đang đẩy mạnh trồng màu trên nền đất lúa. Nhiều địa phương trong tỉnh cũng tiến hành quy hoạch lại vùng rau màu và mời gọi doanh nghiệp đẩy mạnh liên kết sản xuất, tiêu thụ nông sản với giá ổn định cho nông dân.
Tổ PV kinh tế báo An Giang
Bài viết liên quan:
Không có nhận xét nào: