VINAGRI News - Vừa qua tại các tỉnh thành ĐBSCL đã liên tục diễn ra nhiều hội nghị quan trọng bàn về vấn đề nông nghiệp như: “Hội nghị về giải pháp tháo gỡ khó khăn, thúc đẩy sản xuất, tiêu thụ lúa gạo và thủy sản vùng ĐBSCL”, “hội nghị chuyển đổi cơ cấu cây trồng trên đất lúa kém hiệu quả”, “Diễn đàn khuyến nông và nông nghiệp, bàn giải pháp xây dựng thương hiệu gạo Việt Nam”… Đặc biệt, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng trực tiếp làm việc với lãnh đạo 3 tỉnh có sản lượng lúa và thủy sản lớn nhất vùng ĐBSCL là Kiên Giang, An Giang và Đồng Tháp, xoay quanh vấn đề nông nghiệp.
Theo Bộ NN-PTNT, năm 2013 diện tích sản xuất lúa cả nước ước khoảng 7,72 triệu ha, sản lượng đạt gần 43,7 triệu tấn. Dù diện tích canh tác giảm 11.400ha so với năm 2012, nhưng sản lượng lại tăng khoảng 32.000 tấn, nhờ nông dân ứng dụng tốt tiến bộ khoa học kỹ thuật để tăng năng suất. Song điều trớ trêu là lúa trúng mùa nhưng chẳng ai vui bởi giá rớt tệ hại và khó tiêu thụ, khiến nông dân thua trắng.
Hiệp hội Lương thực Việt Nam cho biết, giá xuất khẩu gạo 6 tháng đầu năm 2013 khoảng 431 USD/tấn, giảm 20,23 USD/tấn so cùng kỳ. Nghịch lý là giá xuất khẩu gạo của Việt Nam thuộc loại thấp nhất thế giới nhưng các doanh nghiệp vẫn khó bán. Hiện lượng gạo tồn kho lên đến 1,65 triệu tấn.
Ngành thủy sản cũng hết sức bi đát. Từ đầu năm đến nay giá cá tra nguyên liệu giảm mạnh, còn 18.500 - 20.000 đồng/kg, trong khi giá thức ăn tăng 300 - 500 đồng/kg, thuốc thú y tăng 10%, nhân công, xăng dầu… đều tăng, khiến người nuôi cá lỗ từ 2.000 - 4.000 đồng/kg. 6 tháng qua nhiều doanh nghiệp xuất khẩu thủy sản hoạt động trì trệ, không đạt kế hoạch đề ra.
Có thể nói, bức tranh nông nghiệp tại các tỉnh thành ĐBSCL rất ảm đạm. Điều này thể hiện rất rõ tại kỳ họp HĐND mới đây có nhiều ý kiến phát biểu lo cho ngành nông nghiệp. Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Tháp Lê Minh Hoan cho rằng, sản xuất nông nghiệp lâu nay cứ quanh quẩn cách làm cũ đã lỗi thời, trong khi thực tế đã xuất hiện nhiều mô hình mới hiệu quả; trong đó “cánh đồng mẫu lớn” là một minh chứng.
Mô hình “cánh đồng mẫu lớn” được đánh giá là hướng đi hiện đại và bền vững cho nền sản xuất lúa gạo, đảm bảo lợi ích cho nông dân; đồng thời tiến tới xây dựng thương hiệu gạo Việt Nam. Mô hình này không chỉ dành riêng cho cây lúa, mà các loại cây trồng khác cũng có thể áp dụng. Song trở ngại hiện nay là chưa thể nhân rộng bởi nhiều doanh nghiệp chưa chịu tham gia. Giải quyết việc này cần có chính sách kích cầu, đề ra cơ chế phù hợp.
Cũng từ mô hình này, nhà nước có thể kiểm soát được giá vật tư đầu vào và nghiên cứu hỗ trợ lãi suất 0% để nông dân vay mua vật tư. Đây cũng là trở ngại mà nông dân đối mặt trong sản xuất nông nghiệp lâu nay.
Khi nền kinh tế lâm vào khủng hoảng thì ngành nông nghiệp được xem là cứu cánh, âm thầm đóng góp cho kinh tế vĩ mô và ổn định an sinh xã hội. Nay nông nghiệp gặp khó, đời sống của khoảng 70% dân số nước ta sống ở nông thôn ít nhiều bị ảnh hưởng, nhiều nơi nông dân chán ruộng, bỏ ruộng, bán đất lúa, đất nuôi thủy sản… kéo nhau ra thành thị làm thuê, làm công kiếm sống. Vì vậy, đã đến lúc ngành nông nghiệp phải thay đổi từ định hướng đến hành động, mà cuộc cách mạng để làm mới nông nghiệp là yêu cầu cấp bách không thể chần chừ.
Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đã chỉ rõ, thực trạng giảm sút trong nông nghiệp cũng bởi sản xuất mang tính hộ nhỏ lẻ, manh mún, không gắn kết chuỗi giá trị; cơ chế quản lý theo lối cũ, quan hệ sản xuất không phù hợp với lực lượng sản xuất… Thủ tướng đề nghị vùng ĐBSCL phát triển nông nghiệp phải theo hướng sản xuất hàng hóa lớn; xây dựng vùng nguyên liệu tập trung gắn với xây dựng thương hiệu; liên kết chặt giữa sản xuất - chế biến - tiêu thụ. Đi liền theo đó là tăng cường xúc tiến thương mại, mở rộng thị trường, đảm bảo đầu ra và quyền lợi của nông dân.
Nhiều người kỳ vọng ngành nông nghiệp tới đây sẽ mạnh dạn “làm mới” để theo kịp tình hình mới. Đây là giải pháp hiệu quả để tránh tình trạng nông dân bỏ ruộng, bán ruộng kéo nhau ra thành kiếm sống.
Huỳnh Phước Lợi/ Báo SGGP
Không có nhận xét nào: