Những ngày này ở ĐBSCL lúa hè thu sớm bắt đầu thu hoạch nhưng gặp mưa dầm nặng hạt, lúa giảm giá mạnh. Điều đó trái ngược với dự đoán lúc ban đầu. Bởi ĐBSCL mới trải qua đợt khô hạn khốc liệt. Thương lái tới chê lúa ướt, dơ bẩn, cò kè, nài nỉ giảm giá. Thậm chí có thương lái lúa bỏ tiền cọc, không mua nông dân rất khổ, phải chở lúa tìm lò sấy...
Thu hoạch lúa ở Cần Thơ
Nông dân thất vọng
Chạy qua những cánh đồng hai bên quốc lộ 91B đi về các huyện Ô Môn, Thốt Nốt, rồi dẫn vào các huyện “giàu lúa” như Thới Lai, Cờ Đỏ, TP Cần Thơ, đi đến đâu cũng thấy bà con nông dân gặt lúa vội vã như chạy đua với thời gian.
Hễ gặp nông dân là nghe thấy tiếng than. Dù cực nhọc đến mấy cũng không bằng lo lúa rớt giá, bán không ai mua. Càng đi sâu vào các kênh, ở đồng xa mới thấy cảnh gặt lúa gặp mưa gian nan hơn rất nhiều.
Chị Điệp, nông dân ở ấp Trang Nhung, xã Trường Xuân, huyện Thới Lai buồn rầu kể, mấy ngày qua nhà nào cũng tất bật thu hoạch lúa. Nhưng không may, hết nắng hạn tới mưa dầm, đất rã. Vụ này sợ nhất là lúa đang chín bị mưa dông đổ ngã. Máy gặt lầy lội, gặp đồng lúa đổ rạp chủ máy chạy dài, phải thuê công cắt bằng tay, giá cao hơn.
Hồi lúa còn trổ trên đồng, thương lái tới đặt cọc lúa IR50404 giá 4.600 đồng/kg. Bà con trong xóm mừng thầm, hơn nữa thấy lúa tốt ước sẽ trúng hơn 1 tấn/công. Bây giờ gặt lúa ngã, hao hớt nên chỉ thu được 700 - 800 kg/công.
Thương lái tới chê lúa ướt, dơ bẩn, cò kè, nài nỉ giảm giá. Thậm chí có thương lái lúa bỏ tiền cọc, không mua nông dân rất khổ, phải chở lúa tìm lò sấy, cực công, tốn kém thêm. Vụ này lúa trúng, tưởng lờ lãi té ra thất bát.
Đang lúc thu hoạch lúa hè thu, nhưng vẫn còn vài chiếc ghe của thương lái nhàn tản đậu ghe bên dòng sông Ô Môn. Chúng tôi hỏi chuyện vì sao chưa cho ghe đi mua lúa, anh Tường là thương lái lúa phân bua, do mấy ngày qua giá lúa giảm sâu, một số người sợ lỗ nặng, bỏ luôn tiền cọc.
Riêng anh nghĩ, nếu chỉ vì sợ lỗ, “bỏ chạy” thì mấy vụ lúa sắp tới bà con sẽ không bán lúa cho mình nữa. Vụ lúa hè thu này, từ trước khi thu hoạch khoảng một tháng, anh đã đặt cọc 200.000 đồng/công, sẽ thu mua tổng cộng 200 công lúa IR50404, với giá 4.650 đồng/kg.
Đến nay lỡ rớt giá, anh thương lượng nên bà con chịu bớt 100-200 đồng/kg. Anh Tường dự trù cắt lúa từ 7 ngày trước, nhưng mưa dầm liên tục, lò sấy ứ đọng. Cứ đà mưa dầm, lúa rớt giá như thế này thì cả nông dân và thương lái đều gặp khó và lỗ như nhau.
Doanh nghiệp lo
Từ tháng 3/2016, tình hình hạn hán, xâm mặn vẫn còn diễn ra gay gắt. Kết thúc vụ lúa đông xuân 2015 - 2016 có hơn 93.900ha lúa đông xuân bị ảnh hưởng, trong đó 85.000ha bị thiệt hại.
Theo Cục Trồng trọt, tổng diện tích xuống giống vụ lúa đông xuân ở ĐBSCL có trên 1,5 triệu ha, tăng khoảng 10.000ha so với cùng kỳ, nhưng sản lượng lúa thu hoạch cuối vụ chỉ đạt trên 10,4 triệu tấn, giảm hơn 710.000 tấn so với cùng kỳ năm trước.
Tuy nhiên được biết lúa hè thu sớm thu hoạch mắc mưa chỉ chiếm một phần nhỏ ở các tỉnh, TP Tiền Giang, Vĩnh Long, Cần Thơ… trong tổng số 1,6 triệu ha diện tích lúa hè thu ở ĐBSCL. Còn phần lớn lúa trên đồng đang giai đoạn làm đòng, trổ chờ chín.
Từ thông tin trên và dự báo của một số nước sản xuất gạo có sản lượng lớn trong khu vực đang gặp hạn vì hiện tượng El Nino hoành hành, một số doanh nghiệp và thương lái kinh doanh lúa gạo tiên liệu thị trường gạo sắp tới sẽ có giá tốt hơn.
Do đó doanh nghiệp và thương lái ở Đồng Tháp, Cần Thơ “ra tay” trước, bỏ cọc lúa hè thu sớm từ khi mới vừa gieo sạ. Mức giá bao tiêu lúa IR50404 đến thời điểm thu hoạch mua lúa tươi giá 4.700 - 4.750 đồng/kg và lúa OM5451 giá 5.100 - 5.150 đồng/kg.
Thế nhưng đến nay tất cả dự đoán đều sai. Lúa giảm giá mạnh chỉ hơn một tuần trước khi thu hoạch. Lúa IR50404 giảm còn 4.100 - 4.200 đồng/kg, thậm chí lúa ướt chỉ còn 4.000 đồng/kg; lúa OM5451 giảm còn 4.700 - 4.750 đồng/kg.
Lúc này các doanh nghiệp kinh doanh lúa gạo tại Cần Thơ mua gạo IR50404 giảm còn 6.300 đồng/kg, giảm tới 600 đồng/kg so đầu vụ hè thu và còn viện dẫn lý do lúa ướt, sau khi sấy tỷ lệ gạo thu hồi từ 70% còn 65%.
Ông Hồ Minh Khải, Giám đốc Công ty TNHH MTV Nông nghiệp Cờ Đỏ, cho biết công ty Cờ Đỏ vụ lúa hè thu 2016 sạ khoảng 4.000ha với 2 giống lúa chủ lực OM5451, OM4218, năng suất bình quân đạt 5,2 - 5,5 tấn/ha. Công ty thu mua lúa cho nông dân theo giá thị trường.
Thế nhưng gặp đợt mưa dầm đầu mùa, lúa ướt, ngã sập. Máy gặt hoạt động xoay trở khó khăn, tốn thêm chi phí sấy lúa, chất lượng gạo bị ảnh hưởng. Chi phí sấy lúa trong công ty Cờ Đỏ giá 150 - 160 đồng/kg, giảm 20 - 30 đồng/kg so với các lò sấy bên ngoài.
“Nếu tính sơ bộ với giá thu mua lúa 5.500 đồng/kg, tiền vay tạm trữ trong 4 tháng với lãi suất 0,8 - 1%/tháng, hết 200 đồng/kg, chi phí bốc vác, hao hụt… thêm khoảng 200 đồng/kg thì giá lúa đội lên xấp xỉ 6.000 đồng/kg. Trong khi thị trường xuất khẩu khó đoán. Gạo xuất khẩu của Thái Lan đang chực chờ, chưa biết xả hàng lúc nào. Đó là bài toán khó đối với các doanh nghiệp mua lúa tạm trữ trong lúc này, nếu không muốn nói cần sự trợ lực từ “bàn tay” Chính phủ”, ông Khải nhận định.
Hữu Đức - CT (nongnghiep.vn)
Không có nhận xét nào: