“Khi sản xuất gặp khó khăn về đầu ra như hiện nay thì mô hình Hợp tác xã nông nghiệp (HTXNN) đã chứng minh được vị trí, vai trò trong việc liên kết tiêu thụ hàng hóa nông sản, giúp xã viên yên tâm sản xuất. HTX còn góp phần giảm giá thành sản xuất, nâng cao chất lượng và tăng sức cạnh tranh của sản phẩm” - ông Lê Thành Lập, Phó Chủ tịch Liên minh HTX An Giang, nhấn mạnh.
Không lo đầu ra
Vụ đông xuân năm nay, trong khi tình hình tiêu thụ lúa ở nhiều nơi gặp khó khăn thì nông dân ở các phường Mỹ Thới, Mỹ Quý, Mỹ Hòa (TP. Long Xuyên) lại phấn khởi vì “trúng mùa, được giá”. Bởi, họ sản xuất lúa Nhật, Đài Loan theo “đặt hàng” của Công ty TNHH Thương mại và Đầu tư Phú Sỹ (Công ty Phú Sỹ - TP. Hồ Chí Minh).
Nông dân Huỳnh Văn Hiển chia sẻ: “Suốt 7 năm qua, nhờ ký hợp đồng sản xuất lúa Nhật gắn với tiêu thụ cùng Công ty Phú Sỹ mà cuộc sống của gia đình tôi và nhiều hộ khác ổn định. Trong quá trình sản xuất, chúng tôi không phải thấp thỏm, lo âu như nông dân ở những nơi khác mà chỉ tập trung làm tốt khâu kỹ thuật canh tác để lúa cho năng suất cao, tăng lợi nhuận”.
Xã viên HTX NN Thành Lợi (Châu Phú) chăm sóc đậu nành rau theo “đặt hàng” của Công ty Antesco.
An Giang hiện có 147 HTX ở các lĩnh vực, trong đó có 92 HTX NN với gần 9.000 thành viên. Qua đánh giá, có 145/147 HTX làm ăn hiệu quả
Ở TX. Tân Châu, thông qua pháp nhân HTX hoặc Tổ hợp tác, Công ty Cổ phần Toàn Cầu ký hợp đồng sản xuất gần 200 héc-ta lúa với 108 hộ nông dân xã Long An và Châu Phong. Nông dân được công ty cung ứng giống, hướng dẫn kỹ thuật canh tác, giới thiệu đối tác cung ứng phân bón và thuốc bảo vệ thực vật rồi thanh toán sau khi thu hoạch lúa. Vì vậy, nông dân không phải “chạy đôn chạy đáo” vay vốn với lãi suất cao để sản xuất như những năm trước.
“Khi hợp tác thông qua “Cánh đồng lớn”, chúng tôi rất yên tâm vì giá thành sản xuất giảm, sản phẩm có tính cạnh tranh cao. Điều quan trọng là đến thời điểm thu hoạch, nếu lúa bị rớt giá, nông dân có thể gởi lúa miễn phí trong kho của doanh nghiệp đến 1 tháng để chờ giá lên, không bị thương lái mua ép giá như trước đây” - nông dân Trịnh Văn Phúc (xã Châu Phong) phấn khởi.
Cần hỗ trợ thêm cơ chế
Bên cạnh những mặt tích cực thì mô hình HTX NN ở An Giang có nhiều vấn đề cần giải quyết. Cụ thể, đội ngũ điều hành hoạt động HTX đa phần đều lớn tuổi, chỉ có khoảng 5% Chủ nhiệm HTX có trình độ đại học (ở các nước phát triển là 100%); quy mô HTX lớn nhưng trình độ quản lý yếu kém, chưa phát huy hiệu quả như mong muốn. Bên cạnh đó, đa số các HTX chỉ làm những dịch vụ đơn giản, như: Tưới tiêu, cày xới, cung ứng giống, thu hoạch… nhưng lại chưa làm tốt khâu tiêu thụ cho xã viên.
“Cần phải có cơ chế để HTX mạnh lên, có đủ nguồn nhân lực, tài chính để làm công tác xúc tiến thương mại, kinh doanh và hướng đến xuất khẩu sản phẩm cho xã viên như mô hình ở các nước Nhật Bản, Hàn Quốc, Thái Lan…” - ông Lý Sở Tăng, Chủ tịch Liên minh HTX An Giang, đề xuất.
Theo “vua lúa” sáu Đức (nông dân Nguyễn Lợi Đức, xã Lương An Trà, Tri Tôn), để HTX phát huy đúng chức năng, cần phải có một Ban quản lý (BQL) đầy tâm huyết, giúp nông dân làm giàu, chứ không phải dùng HTX để làm giàu cho các thành viên trong BQL. Xã viên cần hợp tác chặt chẽ với BQL để thiết lập cơ chế hoạt động hiệu quả nhất cho HTX của mình. Chính quyền địa phương không nên can thiệp vào công việc của HTX, mà cần tạo điều kiện để HTX thực hiện cho được mục tiêu đề ra. Trong lựa chọn các dịch vụ để thực hiện, cần lựa chọn các dịch vụ mà HTX có thế mạnh, làm tốt hơn so với thương lái và doanh nghiệp bên ngoài. Tiếp tục đẩy mạnh công tác đào tạo nguồn nhân lực như đào tạo cán bộ quản lý, kỹ thuật, tư vấn, tiếp thị, xuất nhập khẩu… Đồng thời, mạnh dạn cải tiến lề lối, phong cách, tập quán sản xuất… sao cho phù hợp với quy luật kinh tế thị trường. Có như vậy thì HTX NN mới phát huy được hiệu quả sản xuất - kinh doanh như mong muốn.
“Mục đích của Chính phủ Nhật Bản trong việc hình thành và phát triển HTX NN là nhằm thiết lập một hệ thống từ Trung ương đến cơ sở, qua đó cung cấp tài trợ đến nông dân với lãi suất hợp lý. Mô hình này như là một công cụ để bảo vệ người nông dân thoát khỏi sự bóc lột của giới tư thương. Đồng thời, ổn định giá nông sản, tăng kỹ năng và kiến thức của nông dân giúp họ nâng cao thu nhập” - ông Hitomi Narikiyo, Chủ tịch Liên đoàn HTXNN Trung ương Nhật Bản, chia sẻ.
(Còn tiếp)
Kỳ 3: Những cây trồng triển vọng.
Tổ PV Kinh tế báo An Giang
Bài viết liên quan:
Không có nhận xét nào: